Sevgili arkadaşlar,
İlişkisel veritabanı mantığı verileri ayrı, ayrı tablolarda tutup veri dinamikliğini sağlamak kolay kayıt aramak bir veri silindiği vakit diğer verilere hasar vermemesini sağlamaktır. Yani küçük parçalara böl yönet. Bu nedenle bir program yapmaya karar verdiğimiz zaman bir beyaz kağıt üzerinde planlama yapmamız lazım önce varlıkları ayıracağız sonra bu varlıkların niteliklerini ayıracağız, niteliklerin içinde değerli nitelikleri ayıracağız anahtar alanları belirleyeceğiz Varlık ilişki modellerini tespit edeceğiz.
İnsan için hayatı boyunca karşılaştığı olayları anlamak ve problemlere çözüm bulmak en önemli konulardan birisi olmuştur.
Bir problem nasıl çözülür?
Bir sistem nasıl anlaşılır ve modellenir?
Bu soruların cevabı yazılım geliştirme ve veri modelleme alanında da çok önemlidir. Yazılımı geliştirirken yaptığımız analiz ve tasarım modelleme konusundaki genel bilgilerimizin bir yansımasıdır.
Problemi fark etmek, tanımlamak,gerekli bilgileri toplamak ve bir çözüm modeli tasarlamak çözüme gidişte genel kabul görmüştür; kısaca tespit,teşhis,tedavi;analiz sentez; tahlil, terkip ve inşa;batılıların yaklaşımı böl ve yönet
Analiz,problemin küçük parçalara ayrılarak incelenmesi,sentez ise bunların bütünleşik çözümü oluşturacak şekilde tekrar birleştirilmesidir.
Problemi çözmek için plan yapılıp uygulamaya konulmalı ve çözümün doğru luğu kontrol edilmelidir.
Herhangi bir konuda çözüm araştırmalarına sıfırdan başlayamayız;başlangıç noktasında da bazı ön bilgilere sahip olmamız gerekir.
İmam-ı Gazali’nin dediği gibi; Modeli oluştururken bildiklerimizden yola çıkarak bilemediklerimize ulaşmamız gerekir.
Güç ve karışık şeylerin çözülmesi için açık ve seçik olanlardan başka umut yoktur.
Kullanmaya karar verdiğimiz yöntem en önemli ön bilgidir.
Problemi nasıl ve hangi parçalara bölebiliriz?
Her problemde ortak parçalar nelerdir?Bu parçalar birbirleriyle nasıl ilişkilidir? Bu ilişkilerden yola çıkarak genel modeli nasıl oluşturabiliriz?
Görsellik gündelik hayatta çok önemli bir öğrenme yöntemidir.
Bir şekil binlerce kelime değerindedir.
Problemi çözmek için hangi temel bilgileri bilmemiz gereklidir?Bu bilgilere ulaşmak için en çok kullanılan yöntemlerden birisi 5N1K yaklaşımıdır.
5N1K yaklaşımı aranan bilginin ne,nerede,ne zaman,niçin,nasıl ve kim sorularının cevaplarında gizli olduğu ilkesine göre düzenlenmiştir.Örneğin ‘‘Ne zaman?’’sorusu yapacağımız projede zaman kavramının ve zamanla oluşan değişimlerin incelenmesinde başlangıçtır. ‘‘Nerede?’’sorusunun cevabı adres bilgisi şeklindedir.Adres bilgisi de il,ilçe,ülke gibi bileşenlerden oluşur.
Kişi kavramı (Kim?):İşi yapan,yapılan işlemden doğrudan veya dolaylı etkilenen yazılım projesi kapsamında takip etmeyi hedeflediğimiz tüm kişi,birim ve kurumlar kişi kavramıyla araştırılacaktır.
İşin tanımı (Ne?): ‘’Ne?’’sorusu gerçekleştirilen işin tanımının yapılmasını ve niteliği ile ilgili bilgi alınmasını sağlar.
Zaman (Ne Zaman?):Yapılan işlerin zamanla birçok açıdan bağlantısı vardır.1)Başlangıç ve Netice 2)Tekrar 3)Hedef ve gerçekleşme 4)Dönem tanımları gibi…
Yer Kavramı (Nerede?)Yer kavramı,varlıkların ve yapılan işlerin konumlarının belirlenmesi için kullanılır.
Hedef (Niçin?)Her yapılan işin hedefi vardır.
Yöntem (Nasıl?)İşler çeşitli biçim ve yöntemlerle yapılabilir.
Modelleme yöntemleri:Modelleme yöntemleri,modeli oluşturan parçaların incelenmesi ve parçalardan genel sisteme ulaşmak için izlenecek yolu ifade eder.Örneğin bir şirketin ve çalışanlarının adres yapısının belirlenmesi için araştırılacakların sırasının belirlenmesi bir modelleme yöntemidir.
Bire-bir (1:1) İlişki: Bir varlık kaydına karşı ilişkili varlıkta yalnız ca tek bir kayıt oluşabileceğini gösterir.
- Her çalışanın bir telefonu vardır.
- Her telefon yalnız ca bir çalışana ait olabilir.
Bire-çok (1:N) İlişki
- Bir kayıta karşılık ilişkili diğer varlıkta ki kayıt sayısı 1…N olabilir. N genel olarak veritabanı sınırları dahilinde en büyük sayıdır. Personel ve birim arasındaki ilişki üzerinden 1:N bağlantı durumunu inceleyelim.
- Bir birim birçok personele sahiptir.
- Her personel yalnızca bir birimde çalışabilir.
Çoğa Çok (M:N) İlişki
- İki varlığın karşılıklı kayıt sayıları 1’ den N’ e kadar gidebilir manasındadır. İş kurallarının aşağıdaki şekilde olduğu çalışan ve proje ilişkisinden örneklenirse:
- Bir çalışan aynı anda birden fazla projede görevlendirilebilir.
- Proje en az üç personele atanmalıdır.
- İlişkide eşleşen kayıt sayısı personelden projeye N, projeden personele 2’ dir. Bununla birlikte bu ilişki çoğa çok ilişki olarak sınıflandırılır.
- Çoğa çok ilişkinin de bire bir ilişki gibi ilişkisel veritabanında direkt karşılığı yok. Bu ilişki iki tablo arasında bağlayıcı ara bir tablo ekleyerek ilişkisel veritabanına uygun hale dönüştürülür.
